Gokreclames verbod in Nederland
De Kansspelautoriteit (Ksa) is één van de strengste gokautoriteiten ter wereld. Ook op vlak van gokreclame zijn strenge regels van kracht. Gokreclame werd in verschillende fases verboden via diverse maatregelen. Het begon in 2022 met een verbod op rolmodellen in gokreclames en in 2025 met een volledig verbod op goksponsoring in de sportsector.
Verbod op rolmodellen in gokreclames
Sinds 30 juni 2022 geldt er een verbod op rolmodellen in gokreclames. Dit betekent dat bekende influencers, sporters en andere publieke figuren niet meer ingeschakeld mogen worden in advertenties voor gokken. Rolmodellen mogen dus niet meer gevraagd worden om mee te werken in reclamecampagnes, en ook niet om mensen bewust te maken voor de risico’s van gokken.
Verbod op ongerichte gokreclame
Op 1 juli 2023 trad in Nederland het landelijk verbod op gokreclames in werking. De Ksa verbiedt alle fysieke gokreclames en tv- en radiospotjes. Ook in het straatbeeld zijn er sindsdien geen gokreclames meer te bespeuren. De reden van deze drastische maatregel is het beschermen van kwetsbare mensen tegen de mogelijke gevolgen van gokken.
Gokreclames zijn wel nog toegestaan online, maar alleen onder strikte voorwaarden. Aanbieders moeten er alles aan doen om kwetsbare groepen, zoals jongeren, te vermijden. Jongeren tot en met 23 jaar mogen geen gokadvertenties zien verschijnen op hun scherm. Er is echter nog een kleine marge. Zo mogen 5% van online gokreclames wel bij jongeren en andere kwetsbare groepen terechtkomen.
Fasegewijs verbod op sponsoring
Sinds 1 juli 2024 is het verboden om gokbedrijven te laten sponsoren tijdens evenementen en televisieprogramma’s. Er verschijnen dus geen advertenties meer van casino’s of gokproducten zoals gokkasten in of rond programma’s en festivals.
Online gokbedrijven mogen sinds 1 juli 2025 geen sponsor meer zijn van sportclubs. Er mag dus geen reclame meer verschijnen op shirts, tijdens wedstrijden of via individuele sporters. Na 1 juli 2023 mochten sportclubs al geen nieuwe contracten met online gokbedrijven meer afsluiten. Ze hebben dus nog twee jaar de tijd gehad om andere sponsors te zoeken.
Hieronder volgt een duidelijk overzicht van de verschillende stappen in het verbod op gokreclame:
| Tijdlijn | Gokreclames verbod |
|---|---|
| Vanaf 30 juni 2022 | Rolmodellen in gokreclames verboden |
| Vanaf 1 juli 2023 | Verbod op ongerichte reclame: geen gokreclame meer via tv, radio, kranten, tijdschriften en in openbare ruimtes |
| Sinds 1 juli 2024 | Geen sponsoring meer van gokbedrijven in televisieprogramma’s en evenementen |
| Sinds 1 juli 2025 | Niet meer toegelaten om gokbedrijven als sponsor te hebben in de sportsector |
Reclamebudgetten en zichtbaarheid vóór het verbod
Voordat het verbod op gokreclame van kracht was, gaven gokbedrijven honderden miljoenen euro’s uit aan reclame. Vooral online en op televisie kon je er niet naast kijken. In 2022 liep de teller binnen enkele maanden al op tot meer dan 250.000 gokadvertenties. Mensen werden dus dagelijks blootgesteld aan gokadvertenties, waaronder ook jongeren en mensen die al worstelden met een gokverslaving.
Deze advertenties namen een groot deel in van de totale reclame-uitgaven op tv. Door de enorme zichtbaarheid en de maatschappelijke zorgen, was het bijna onvermijdelijk dat er richtlijnen gingen komen.
Verbod op gokreclame steeds vaker de norm in Europa
In Europa zien we steeds meer landen die gokreclames verder inperken. In België is er sinds 1 juli 2023 een verbod op gokreclame ingevoerd. De sportsector is, net zoals in Nederland, stap voor stap aangepakt met strengere regels voor gokreclame. Stadionreclames en veel vormen van sportsponsoring zijn niet meer toegestaan. Er zijn echter enkele kleine uitzonderingen, bijvoorbeeld enkel een logo of naam op sportkleding onder strikte voorwaarden.
Duitsland heeft ook een duidelijk beleid rond gokreclame. Er is onder meer een verbod op influencer-reclame voor bepaalde gokproducten en GGL-certificering vereist voor Google-ads. Ook in andere landen worden gokreclames aan banden gelegd:
- Italië: Vrijwel een volledig verbod op gokreclame en sponsoring sinds het “Decreto Dignità” (2018).
- Spanje: Gokreclame wordt grotendeels beperkt. Nieuwe spelers kunnen geen welkomstbonussen claimen en er geldt een verbod op celebs/sportsponsoring.
- Verenigd Koninkrijk: Er zijn nog vormen van gokreclame toegestaan, maar de overheid legt steeds strengere regels op.
- Frankrijk: Gokreclame is nog gedeeltelijk toegestaan, maar wel met strenge regels. Sinds 2025: strengere sportsponsoring en meer aandacht voor jongeren.
- Noorwegen: Reclame door buitenlandse gokbedrijven is verboden en wordt actief bestreden. Alleen Norsk Tipping/Rikstoto mogen adverteren.
Gevolgen van verbod op gokreclame
In Nederland zijn de gevolgen voor de sportsector erg groot. Vooral kleinere clubs hebben het moeilijk na het wegvallen van goksponsors. Zij hingen bijna volledig af van goksponsors en hebben het nu soms moeilijk om financieel het hoofd boven water te houden. Grote clubs hebben vaak meerdere commerciële partners en konden relatief snel nieuwe inkomstenbronnen aanboren.
Ook voor spelers en aanbieders zijn de gevolgen groot. Casino-spelers uit Europa zoeken vaak buitenlandse casino’s op die niet in Europa gelegen zijn omdat de regels daar vaak minder streng zijn. Deze casino’s worden meestal ook gereguleerd, maar ze zijn bijvoorbeeld niet verplicht om stortingslimieten op te leggen. Dit geeft wat meer vrijheid voor spelers.
De reclamerestricties hebben ervoor gezorgd dat online gokbedrijven hun marketingstrategieën volledig hebben moeten herzien. Zij kunnen niet meer onbeperkt via populaire kanalen een breed publiek bereiken. Dit heeft een directe invloed op hun inkomsten. Ze leggen nu vooral de nadruk op e-mailmarketing en gerichte reclame.
Naast het aanpassen van hun marketingstrategieën, moeten online gokbedrijven verplicht meer investeren in hun zorgplicht. Zo moeten ze alarmerende signalen herkennen en gepaste maatregelen nemen. In Nederland moeten online casino’s onder meer verplicht tools aanbieden voor zelfuitsluiting. Dit brengt allemaal extra kosten en investeringen met zich mee, en dit terwijl de kosten voor het opstarten van een online gokbedrijf al erg hoog zijn.
Impact op kwetsbare groepen
Hebben de strenge restricties op gokreclame hun doel bereikt? Door gokreclames zoveel mogelijk te beperken, wil men mensen met gokproblemen en jongeren zoveel mogelijk beschermen. De resultaten op lange termijn zijn nog niet bekend, maar er zijn wel al enkele positieve signalen merkbaar. Dit komt omdat er minder zichtbare verleiding is om te gaan gokken. Er zijn echter nog geen duidelijke conclusies om te trekken aangezien de restricties nog vrij recent zijn.
De meningen over het verbod op gokreclames zijn verdeeld. Er zijn bedrijven die het een stap in de goede richting vinden, maar er de nadruk op leggen dat dit slechts een klein deel van de oplossing is. Zij vinden dat er vooral moet ingezet worden op preventie, tools voor verantwoord gokken en hulpverlening.
